Ślub (najczęściej) bierze się tylko raz i najczęściej jest to tzw. ślub konkordatowy.

Ale z rozwodem(zakończeniem małżeństwa) jest już zupełnie inaczej.

Fakt, iż właściwy  sąd okręgowy orzeknie o rozwodzie czyli formalnie rzecz ujmując : rozwiązaniu małżeństwa, nie ma przełożenia na trwanie małżeństwa “kościelnego”. W świetle prawa kanonicznego para dalej pozostaje więc małżeństwem.

Co oznacza, iż choć po uprawomocnieniu się wyroku w sprawie o rozwód, każdy z byłych już małżonków może zawrzeć ponowny związek małżeński, to jednak może to być tylko związek cywilny, zawarty przed kierownikiem USC.

Ale:

prawo kanoniczne przewiduje – w ściśle określonych sytuacjach – możliwość wystąpienia o tzw. stwierdzenie nieważności małżeństwa.

Uwaga: nie jest to samo, co “rozwód kościelny”, bo… czegoś takiego jak “rozwód kościelny” po prostu nie ma .

Jest właśnie “stwierdzenie nieważności małżeństwa”.

Zauważ : rozwód to “rozwiązanie małżeństwa”, czyli – w uproszczeniu mówiąc – małżeństwo   istniało od daty jego zawarcia do dnia uprawomocnienia się wyroku rozwodowego. Stwierdzenie nieważności, w skrócie rzecz ujmując – to potwierdzenie, iż w dacie zawierania małżeństwa istniały takie przeszkody, które – zgodnie z kanonami kodeksu kanonicznego  –  uniemożliwiały  ważne zawarcie małżeństwa.

Procedura przed sądem cywilnym i kościelnym niewiele ma ze sobą wspólnego.

Przed sądem kościelnym nie będzie np. takiej rozprawy, jak przed sądem cywilnym.

Różne są przesłanki, aby o tym orzekać o tym rozwodzie czy stwierdzeniu nieważności małżeństwa w oparciu o przepisy kodeksu kanonicznego.

Zupełnie inne okoliczności są też przedmiotem dowodzenia przed sądem cywilnym i kościelnym.

Przesłanki stwierdzenia nieważności będą wkrótce przedmiotem osobnego wpisu.

Ale :

często spotykam się z pytaniem, czy te dwie sprawy (o rozwód i stwierdzenie nieważności małżeństwa) mogą toczyć się równolegle –

więc na to pytanie odpowiem już teraz:  tak, jest to możliwe, nie trzeba koniecznie czekać do czasu otrzymania wyroku o rozwodzie z sądu cywilnego, aby “założyć” sprawę o stwierdzenie nieważności małżeństwa “kościelnego”.

I jeszcze jedno pytanie, na które odpowiem już teraz:

Niestety  –  nie można stwierdzić nieważności  małżeństwa kościelnego w trybie “za porozumieniem stron”…