W sądzie, podczas rozprawy,  przesłuchiwane są nie tylko strony, ale także świadkowie .

(świadków sąd przesłuchuje najpierw, strony dopiero po przesłuchaniu wszystkich świadków)

W sprawach o rozwód z orzekaniem o winie strony prawie zawsze tych świadków zgłaszają.

(między innymi sprawy o rozwód z orzekaniem o winie trwają zazwyczaj dość długo)

Także w innych sprawach z zakresu prawa rodzinnego – np. o ustalenie kontaktów z dziećmi czy ograniczenie władzy rodzicielskiej dowód z zeznań świadków pojawia się bardzo często.

Ale w związku z tym pojawia się wiele pytań i wątpliwości, które mają osoby “zgłoszone” w charakterze świadków:

Czy muszę się stawić w sądzie?

Tu odpowiedź jest krótka i brzmi : TAK

Jak sąd Cię w charakterze świadka wezwał, stawić się w tym sądzie musisz. Jeśli nie stawisz się bez usprawiedliwienia, sąd prawdopodobnie skaże Cię na grzywnę.

Ale tu pojawia się drugie pytanie:

A jeśli mieszkam bardzo daleko od sądu i nie mogę do sądu przyjechać?

Jeśli sytuacja życiowa uniemożliwia stawiennictwo w sądzie położonym 500 km (no dobrze: 400 czy 300 km także) od miejsca w którym mieszkasz, możesz napisać do sądu – opisując swoją sytuację – z wnioskiem, o tzw. przesłuchanie w miejscu swojego zamieszkania w drodze pomocy sądowej.

I kolejne z pytań:

Czy muszę zeznawać?

Odpowiedź na to pytanie brzmi:

Raczej tak.

Choć tu już odpowiedź jest bardziej złożona.

Kodeks przewiduje bowiem kilka sytuacji, w których będziesz mógł tych zeznań odmówić.

Stanowi o tym art. 261 kpc.

Art. 261. – Prawo odmowy zeznań

§ 1. Nikt nie ma prawa odmówić zeznań w charakterze świadka, z wyjątkiem małżonków stron, ich wstępnych, zstępnych i rodzeństwa oraz powinowatych w tej samej linii lub stopniu, jak również osób pozostających ze stronami w stosunku przysposobienia. Prawo odmowy zeznań trwa po ustaniu małżeństwa lub rozwiązaniu stosunku przysposobienia. Jednakże odmowa zeznań nie jest dopuszczalna w sprawach o prawa stanu, z wyjątkiem spraw o rozwód.

W pewnych okolicznościach świadek może też odmówić udzielenia odpowiedzi na konkretne pytania:

§ 2. Świadek może odmówić odpowiedzi na zadane mu pytanie, jeżeli zeznanie mogłoby narazić jego lub jego bliskich, wymienionych w paragrafie poprzedzającym, na odpowiedzialność karną, hańbę lub dotkliwą i bezpośrednią szkodę majątkową albo jeżeli zeznanie miałoby być połączone z pogwałceniem istotnej tajemnicy zawodowej. Duchowny może odmówić zeznań co do faktów powierzonych mu na spowiedzi.

Jeśli jednak nie zachodzą okoliczności wskazane w treści tego przepisu, to pojawia się pytanie:

Czy muszę powiedzieć prawdę?

Tu akurat (jak rzadko kiedy) wątpliwości nie ma:

Tak, bo inaczej możesz narazić się na odpowiedzialność karną. Tyle w temacie.

Oczywiście powyższe odpowiedzi  dotyczą nie tylko spraw o rozwód…