Wiesz już pewnie, iż aby mógł być zrealizowany podział majątku – czy to w drodze umowy czy w postępowaniu sądowym – musi najpierw być rozdzielność majątkowa. Ale czy czynności prawne między małżonkami, takie jak np. darowizna są w ogóle dopuszczalne?
Ale czy przepis zakazuje czynności prawnych (np. darowizn) jest między małżonkami?
Oczywiście w sytuacji gdy małżonkowie mają ustrój wspólności majątkowej.
Najpierw przypomnijmy.
Jak dokładnie stanowi przepis:
W czasie trwania wspólności ustawowej żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego. Nie może również rozporządzać ani zobowiązywać się do rozporządzania udziałem, który w razie ustania wspólności przypadnie mu w majątku wspólnym lub w poszczególnych przedmiotach należących do tego majątku.
Z treści przepisu wiesz już, iż nie jest możliwy podział wspólnego majątku, dopóki istnieje ustrój wspólności ustawowej.
Ale czy taki stan rzeczy uniemożliwia dokonywanie czynności prawnych między małżonkami?
Zobacz, co konkretnie wynika z orzecznictwa:
Małżonkom żyjącym w ustroju wspólności ustawowej wolno rozporządzać wzajemnie przedmiotami majątkowymi należącymi do majątku wspólnego, chyba że rozporządzenia te miałyby praktycznie biorąc skutek niedopuszczalnego w czasie trwania wspólności podziału tego majątku, zabronionego przez art. 35 k.r.o.
(Postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 20 lutego 2008 r., sygn. II CSK 451/07)
I kolejne orzeczenie, trochę bardziej już złożony stan faktyczny:
W obowiązującym stanie prawnym brak ograniczeń zdolności małżonków do zawarcia pomiędzy nimi czynności prawnych z zakresu kodeksu cywilnego a więc jeżeli prowadzą oni oddzielne działalności zarobkowe (gospodarcze) i ich charakter nie wyklucza zawarcia umów o pracę albo świadczenia usług wykonywanych przez małżonka osobiście na rzecz drugiego małżonka jako zleceniodawcy, to może istnieć ważny stosunek obligacyjny, którego elementem jest wynagrodzenie podlegające rozliczeniu i wypłacie w ramach tego stosunku.
(postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 25.05.2018 r., sygn. akt I CZ 49/18)
O tym wspominałam już wielokrotnie:
Z momentem powstania wspólności ustawowej nie dochodzi do zniesienia majątków osobistych małżonków. Każdy z małżonków nadal posiada majątek osobisty, w skład którego wchodzą przede wszystkim składniki nabyte przed powstaniem wspólności oraz nabyte w inny sposób określony w art. 33 k.r.o. Jeżeli nie doszło do pełnego rozszerzenia wspólności majątkowej w drodze umowy (por. art. 47 k.r.o.), majątek wspólny nie zastępuje majątków osobistych obojga małżonków, lecz funkcjonuje w stosunku do nich równolegle.
(wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 1.03.2017 r., sygn. akt II FSK 3597/15)
Czynności prawne (takie jak np. darowizna) zazwyczaj wiążą się z określonymi konsekwencjami.
Nawet jeśli określone czynności prawne byłyby możliwe do dokonania, zastanów się, czy to na pewno będzie najlepszy wybór.
Np. darowiznę w określonych sytuacjach można odwołać.
Darowizna nie pozostaje też wpływu jeśli chodzi o obliczanie wysokości zachowku.
Sam więc widzisz:
Zastanów się, co jest dokładnie Twoim celem.