Separacja i rozwód to instytucje różne, choć pod wieloma względami podobne.

Wiele osób myśli, iż wystąpienie o rozwód musi być poprzedzone wcześniejszym orzeczeniem separacji.

Tymczasem to zupełnie mylne przekonanie.

Przepisy nie przewidują konieczności wcześniejszego występowania o separację, aby móc wystąpić o rozwód. Co więcej – żaden przepis nie stanowi, iż małżonkowie muszą mieszkać osobno, aby któreś z nich mogło wystąpić o rozwód!

Oczywiście, jest lepiej, jeśli w dacie wniesienia pozwu o rozwód strony nie mieszkają już razem – wtedy zazwyczaj łatwiej przekonać sąd, iż nastąpił już wymagany do orzeczenia rozwodu „trwały i zupełny rozkład pożycia”. Zdarza się jednak i tak, iż strony podczas sprawy o rozwód, a nawet i po orzeczeniu rozwodu mieszkają jeszcze razem – najczęściej dlatego, iż żaden z małżonków nie ma możliwości zakupu bądź wynajęcia osobnego mieszkania.

Jeśli więc małżonkowie przekonają sąd, iż poza wspólnym zamieszkaniem (co ma miejsce ze względów ekonomicznych) nic ich już nie łączy (zakładając, że spełnione są kodeksowe przesłanki udzielenia rozwodu) sąd będzie mógł uwzględnić pozew i orzec o rozwodzie.