Sprawy z tzw. aspektem transgranicznym z reguły należą do bardziej skomplikowanych niż zwykłe.

Pisałam już o sytuacji, kiedy rozpada się małżeństwo obywatela Polski z osobą, która polskiego obywatelstwa nie ma.

I wyszło na to, że w bardzo wielu przypadkach będzie możliwość przeprowadzenia sprawy rozwodowej w Polsce.

Uwaga:

jeśli mamy do czynienia z sytuacją, gdy obie osoby mają polskie obywatelstwo – wtedy sąd w Polsce będzie właściwy do rozpoznania sprawy o rozwód.

Nawet gdy oboje nie mieszkają w Polsce.

Pozostanie tylko ewentualnie kwestia ustalenia który sąd – może tak być, iż będzie to sąd w Warszawie, nawet gdy małżonkowie w Warszawie nie mieszkali.

A co w sytuacji gdy małżeństwo obcokrajowców decyduje się na życie w Polsce?

I gdy po pewnym czasie małżeństwo to się rozpada, a małżonkowie nie mają możliwości, aby przeprowadzić całą procedurę w swoim kraju?

To wcale nie są takie rzadkie sytuacje.

Wspominałam, iż oprócz  przepisów  prawa polskiego są liczne rozporządzenia unijne, które są stosowane przez sądy w Polsce.

Jednym z ważniejszych jest tzw. rozporządzenie Bruksela II bis, dotyczące właśnie jurysdykcji w sprawach rodzinnych.

Zobacz, co stanowi rozporządzenie:

Zgodnie z art. 3 rozporządzenia:

(to podstawowy przepis, określający jurysdykcję ogólną)

W sprawach dotyczących rozwodu, separacji lub unieważnienia małżeństwa, właściwe są sądy Państwa Członkowskiego:

• małżonkowie zwykle zamieszkują,
• małżonkowie ostatnio zwykle zamieszkiwali, jeśli jeden z nich nadal tam zamieszkuje,
• pozwany zwykle zamieszkuje,
• w przypadku wspólnego wniosku, którykolwiek z małżonków zwykle zamieszkuje,
• składający wniosek zwykle zamieszkuje, jeśli mieszkał tam przynajmniej rok bezpośrednio przed złożeniem wniosku,
• składający wniosek zwykle zamieszkuje, jeśli mieszkał tam przynajmniej sześć miesięcy bezpośrednio przed złożeniem
  wniosku i jest albo obywatelem danego Państwa Członkowskiego albo, w przypadku Zjednoczonego Królestwa
  i Irlandii, ma tam „miejsce stałego zamieszkania.

oraz w dalszym punkcie:

którego obywatelami są oboje małżonkowie lub, w przypadku Zjednoczonego Królestwa i Irlandii, na którego terytorium mają „miejsce stałego zamieszkania”.

na marginesie:

przeczytaj też art. 1103 (1) kodeksu postępowania cywilnego.

Widzisz pewne podobieństwa?

Tak więc:

w bardzo wielu przypadkach formalne zakończenie małżeństwa obcokrajowców będzie możliwe przed sądem w Polsce.

Właściwość sądu to jedna kwestia, a właściwe prawo to jeszcze coś innego

Może się wydawać zaskakujące, prawda?

Niewykluczone, iż w takiej sytuacji sąd będzie orzekał według przepisów innych niż polskie.

Tak, to możliwe – iż sąd w Polsce będzie orzekał według przepisów prawa innego niż polskie.

Tak, ustawy i rozporządzenia to też jeszcze nie wszystko.

Czasem trzeba będzie zobaczyć, co stanowią umowy międzynarodowe.

A pamiętasz ten wpis, gdzie odpowiadałam na pytanie, co w sytuacji gdy mąż wyjechał do innego kraju, a żona wciąż mieszka w Polsce?