Rozdzielność majątkowa może być ustanowiona przez samych małżonków – w drodze umowy. Ale, niezależnie od tego, są sytuacje kiedy o ustanowieniu rozdzielności majątkowej może orzec sąd.
Tak,wspominałam już, iż ta rozdzielność majątkowa powstaje z mocy prawa w sytuacji uprawomocnienia się wyroku sądu w sprawie o rozwód lub separację.
Pisałam też o tym, iż jeszcze w czasie trwania małżeństwa – po ustanowieniu rozdzielności majątkowej – jest możliwe podzielenie wspólnego majątku.
Wracając jednak to tematu wpisu:
Aby jednak sąd mógł coś orzec, to najpierw ktoś musi wystąpić z pozwem.
Zgodnie z treścią przepisu:
Z ważnych powodów każdy z małżonków może żądać ustanowienia przez sąd rozdzielności majątkowej.
No to teraz zapytaj, co to są te “ważne powody” .
To trudne pytanie, gdyż nie ma w kodeksie przepisu, w którym takie własnie ważne powody zostałyby wymienione – chociażby przykładowo.
W takiej sytuacji nie ma innego wyjścia, niż poszukać odpowiedzi w orzecznictwie.
Rzuć okiem na takie przykładowe orzeczenie:
“Jednym z ważnych powodów w rozumieniu art. 52 § 1 k.r.o. może być uznana taka separacja faktyczna małżonków, która uniemożliwia im lub znacznie utrudnia współdziałanie w zarządzie ich majątkiem wspólnym.”
Orzeczeń zapadło w tej kwestii wiele, wypowiadał się też Sąd Najwyższy:
“Ważnym powodem do zniesienia wspólności majątkowej małżeńskiej jest separacja małżonków uniemożliwiająca im współdziałanie w zarządzie majątkiem wspólnym.” (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 4.06.2004 r., sygn. akt III CK 126/03)
Jednym z ważnych powodów do żądania zniesienia wspólności majątkowej jest separacja faktyczna małżonków uniemożliwiająca małżonkom współdziałanie w zarządzie ich majątkiem wspólnym. (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 20.06.2000 r., sygn. akt III CKN 287/00)
Widzisz – przede wszystkim dotyczy to sytuacji kiedy małżonkowie żyją osobno i brak jest możliwości wspólnego zarządzania majątkiem.
Ale…
Sam fakt separacji faktycznej małżonków może się okazać niewystarczający do przyjęcia, że zachodzą ważne przyczyny zniesienia wspólności. (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 7.01.2000 r., sygn. akt II CKN 385/99)
A czy jest możliwe…
ustanowienie rozdzielności majątkowej z datą wsteczną?
Tak! Jest to możliwe, ale tylko w postępowaniu sądowym, nigdy u notariusza.
Jak doczytasz się w kodeksie rodzinnym:
Rozdzielność majątkowa powstaje z dniem oznaczonym w wyroku, który ją ustanawia. W wyjątkowych wypadkach sąd może ustanowić rozdzielność majątkową z dniem wcześniejszym niż dzień wytoczenia powództwa, w szczególności, jeżeli małżonkowie żyli w rozłączeniu.
Więcej o takiej sytuacji opowiem w osobnym wpisie.
W ogóle wpisów o rozdzielności majątkowej będzie sporo.
(tak, napiszę też o kwestiach bardziej technicznych, takich jak właściwość sądu czy opłata oraz o tym, jak wygląda takie postępowanie)
Już niedługo planuję wpis o tym, kto jeszcze oprócz małżonków, może wystąpić z takim pozwem.
Jesteś zaskoczony, że w ogóle jest taka możliwość?
Cóż, nie ty jeden.
Tak więc uchylę nieco rąbka tajemnicy : mowa o wierzycielu.
Są sytuacje, kiedy wierzyciel może wnieść do sądu taki pozew.
Przepis kodeksu stanowi dokładnie tak :
Ustanowienia przez sąd rozdzielności majątkowej może żądać także wierzyciel jednego z małżonków, jeżeli uprawdopodobni, że zaspokojenie wierzytelności stwierdzonej tytułem wykonawczym wymaga dokonania podziału majątku wspólnego małżonków.
I tak jeszcze tylko na marginesie:
-każda sprawa jest inna
-w postępowaniu przed sądem liczą się dowody