Generalnie i co do zasady to co kupione po ślubie należy do majątku wspólnego. Zakładając oczywiście, że ten ustrój wspólności ustawowej w ogóle powstał. Możliwe, że nie powstał – jeśli małżonkowie jeszcze przed ślubem zdecydowali się na rozdzielność majątkową.
Tak, można zdecydować się na rozdzielność majątkową jeszcze przed ślubem – i takie rozwiązanie zyskuje na popularności. Jeśli małżonkowie tak zdecydują – majątek wspólny nie powstanie. Będzie tylko majątek osobisty żony i majątek osobisty męża.
Co jest majątkiem osobistym małżonka?
Nawet jednak jak małżonkowie mają wspólność ustawową: nie jest tak, iż wszystko co nabyte po ślubie będzie wspólne. Na przykład mieszkanie, które jeden z małżonków odziedziczy w spadku lub otrzyma w darowiźnie wcale wspólne nie będzie. Jest zasadą przyjętą w kodeksie rodzinnym, iż to co odziedziczone czy otrzymane w darowiźnie jest majątkiem osobistym.
Tak więc: mąż otrzymał od rodziców mieszkanie – i jest to jego majątek osobisty. Niestety nawet bardzo długi staż małżeński tego nie zmieni. Nawet po 20 latach dalej będzie to majątek osobisty tego małżonka, który mieszkanie otrzymał.
No dobrze, możesz zapytać: ale co gdy mąż otrzymał od rodziców pieniądze i za te pieniądze kupił dla Was mieszkanie?
Ale co gdy przedmiotem darowizny były pieniądze?
Może być tak, iż mąż otrzymał w darowiźnie nie samo mieszkanie, ale pieniądze, za które kupił “wasze” mieszkanie.
Tylko właśnie: czyje jest mieszkanie kupione za pieniądze, które mąż otrzymał w darowiźnie od rodziców?
Odpowiedź nie jest już tak oczywista i intuicyjna. Ale dalej podstawy należy szukać bezpośrednio w kodeksie rodzinnym.
Jeśli mąż otrzymał pieniądze w darowiźnie i za taką też kwotę kupił mieszkanie – to jest to jego mieszkanie.
Zdziwiona? Zaskoczona? Lepiej to wiedzieć wcześniej. Lepiej też wiedzieć to, iż ten majątek osobisty nie stanie się majątkiem wspólnym nawet po 20 latach małżeństwa.
A co gdy darowizna była mniejsza niż koszt zakupu mieszkania?
To chyba nie powinno już budzić wątpliwości. Ok, ale możesz teraz zapytać: co jeśli mąż otrzymał 250.000 zł., a mieszkanie kosztowało 600.000,-zł? I pozostała kwota to już był majątek wspólny?
Kodeks wprost nie stanowi co wtedy, no ale od czego jest orzecznictwo?
Takie sytuacje zdarzają się w praktyce i to dość często. Tzn. kwota darowizny stanowi tylko część ceny którą małżonkowie zapłacili za mieszkanie, a reszta pieniędzy pochodziła już z majątku wspólnego. To w praktyce dużo bardziej złożone sytuacje. Ale zobaczmy już, co stwierdził w tym temacie Sąd Najwyższy:
Tak właśnie stwierdził Sąd najwyższy:
Rzecz nabyta w czasie trwania małżeństwa, w którym obowiązuje ustawowa wspólność majątkowa, w części ze środków pochodzących z majątku osobistego jednego z małżonków, a w części z ich majątku wspólnego, wchodzi do majątku osobistego małżonka i do majątku wspólnego ich obojga w udziałach odpowiadających stosunkowi środków przeznaczonych z tych majątków na jej nabycie, chyba że świadczenie z majątku osobistego lub majątku wspólnego przekazane na nabycie rzeczy miało charakter nakładu, odpowiednio, na majątek wspólny lub osobisty.
(Postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 29 października 2019 r. sygn. akt IV CSK 133/19)
I kolejne orzeczenie:
Rzecz nabyta w trakcie trwania małżeństwa, w którym obowiązuje ustawowa wspólność majątkowa, w części ze środków pochodzących z majątku osobistego jednego z małżonków, a w części z ich majątku wspólnego, wchodzi do majątku osobistego małżonka i do majątku wspólnego małżonków w udziałach odpowiadających stosunkowi środków przeznaczonych z tych majątków na jej nabycie, chyba że świadczenie z majątku osobistego lub majątku wspólnego przekazane na nabycie rzeczy miało charakter nakładu, odpowiednio, na majątek wspólny lub osobisty.
(uchwała Sądu Najwyższego z dnia 19 października 2018 r. sygn. akt III CZP 45/18)
Wszystko jasne?:)
Tak, podziałowi podlega majątek wspólny małżonków.
Oczywiście – w postępowaniu przed sądem ważne są dowody.
Zapis w akcie notarialnym przy zakupie nieruchomości jest istotny – i warto o to zadbać.
Ale jeśli przyjdzie do postępowania sądowego w kwestii podziału majątku: musisz liczyć się z koniecznością udowodnienia swoich twierdzeń.
Otrzymałeś darowiznę finansową od rodziców? Jesteś pewien, że została zgłoszona do Urzędu Skarbowego? No właśnie.
Tak, nie tylko sam fakt nabycia spadku trzeba zgłosić do US. Darowizny w postaci np. pieniędzy także trzeba zgłosić do urzędu.
https://pl.freepik.com/Obraz autorstwa dit26978 na Freepik</a>
