Podzielić majątek można w drodze umownej – jeśli małżonkowie są zgodni. Jeśli małżonkowie zgodni nie są- zostaje droga sądowa. Zastanawiasz się pewnie, skąd więc taki tytuł: zakaz dokonywania podziału majątku wspólnego? Właśnie tłumaczę, o co chodzi.
Z datą zawarcia małżeństwa powstaje wspólność ustawowa. Znana jest też jako wspólność małżeńska majątkowa.
Dopóki ta wspólność ustawowa obowiązuje… to wspólnego majątku nie podzielicie.
Jak dokładnie stanowi przepis:
Przepis ten znajduje odzwierciedlenie w orzecznictwie:
W czasie trwania wspólności ustawowej żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku dorobkowego ani w drodze umowy, ani przez sąd. Nie jest również możliwe zbywanie prawa do majątku wspólnego na rzecz drugiego małżonka, jako prowadzącego w istocie do zniesienia wspólności ustawowej. (Postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 6 czerwca 1975 r., sygn: III CRN 134/75)
Orzeczenie wydane wiele lat temu, ale wciąż aktualne.
A czy możliwe są darowizny między małżonkami?
Odpowiedzi jak zwykle należy szukać w orzecznictwie.
Przeczytaj kolejne orzeczenie Sądu Najwyższego – znacznie “świeższe” niż to przytoczone powyżej.
Małżonkom żyjącym w ustroju wspólności ustawowej wolno rozporządzać wzajemnie przedmiotami majątkowymi należącymi do majątku wspólnego, chyba że rozporządzenia te miałyby praktycznie biorąc skutek niedopuszczalnego w czasie trwania wspólności podziału tego majątku, zabronionego przez art. 35 k.r.o. (Postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 20 lutego 2008 r., sygn. II CSK 451/07)
W związku z tym zagadnieniem powstaje wiele pytań.
Na przykład takie – które niedawno zadał mi czytelnik bloga –
a chodziło mniej więcej o to:
czy w sytuacji gdy wspólny majątek małżonków stanowi tylko wspólny dom, to czy można tak zrobić, aby ten dom stał się własnością jednego małżonka?
I jeszcze – zgodnie z orzecznictwem Sądu Najwyższego:
1. Dopuszczalne jest dokonywanie przez małżonków w drodze odpowiednich czynności prawnych przesunięć z majątku wspólnego do odrębnego takich składników majątkowych, jak pieniądze, rzeczy ruchome, nieruchome i prawa majątkowe.
2. Zgodne przesunięcia składników majątkowych z masy wspólnej do odrębnej mieszczą się w służącym małżonkom prawie zarządu majątkiem wspólnym i nie można wykluczyć rozporządzeń powodujących takie przesunięcia między małżonkami, skoro wolno im rozporządzać wspólnymi przedmiotami na rzecz osób trzecich (art. 36 k.r.o.).
3. Wspólność majątkowa powinna służyć przede wszystkim samym małżonkom, a dysponowanie wchodzącymi do tej wspólności składnikami majątkowymi powinno stanowić ich wyłączne prawo. Z tym tylko zastrzeżeniem, by nie sprzeciwiał się temu wyraźny przepis prawa.
4. Skoro art. 35 k.r.o. nie zezwala w czasie trwania wspólności na rozporządzanie “przyszłym udziałem”, to nie jest uprawnione rozszerzanie tego zakazu na współwłasność łączną bezudziałową, w obrębie której może dochodzić do rozporządzenia określonym przedmiotem (prawem do tego przedmiotu).
(Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 20 lutego 1996 r. sygn. I CRN 8/96)
Tak więc w czasie trwania wspólności ustawowej obowiązuje zakaz dokonywania podziału majątku wspólnego.
Jednak coś, co powinieneś wiedzieć.
Otóż możecie udać się zgodnie do kancelarii notarialnej i ustanowić rozdzielność majątkową.
tak, aby ustanowić rozdzielność u notariusza musicie być co do tego zgodni.
Jeśli tak nie jest: pozostaje do rozważenia możliwość wniesienia do sądu pozwu o ustanowieniu rozdzielności.
Co ciekawe, jest to możliwe, nawet gdy jest w toku sprawa o rozwód.
Nie są to łatwe sprawy, ale warto wiedzieć że jest taka opcja.
Ale dopóki w waszym małżeństwie ta wspólność ustawowa obowiązuje- wspólnego majątku nie możecie podzielić.
A jak już o tym podziale: pamiętasz jak pisałam, iż może mieć on miejsce nawet wiele lat po ustaniu wspólności ustawowej?
Jeśli nie pamiętasz, a chciałbyś sobie przypomnieć: co należy do majątku osobistego?
